जेष्ठ महिलांनी अ‍ॅनेमिया टाळण्यासाठी द्यावे लक्ष
पुरूषांच्या तुलनेत जेष्ठ महिलांमध्ये हिमोग्लोबीनची कमतरता हा प्रामुख्याने दिसून येते. हिमोग्लोबीन हा मनुष्याच्या रक्तातील अत्यंत महत्वाचा घटक आहे. हिमोग्लोबीन हे लोह आणि प्रथिने यांच्यापासून बनते. महिलांची हिमोग्लोबीनची सामान्रू पातळी प्रति लिटर १२०- १४० ग्रॅम अशी आहे. जेष्ट महिलांमधील हिमोग्लोबीन कमी असण्याची समस्या ही सार्वत्रिक स्वरूपाची आहे. जेष्ठ महिलांना घरकाम तसेच नातवंडाच्या सांभाळण्याच्या जबाबदारी वेळी अवेळी जेवन व संतुलीत आहाराच्या बाबतीत जेष्ठ महिलांचे होते.काही जेष्ठ महिला आपल्या दैनंदिन आहाराच्या बाबतीत पाहिजे त्याप्रमाणात जागृक राहत नाही. आहाराकडे वेळीच लक्ष न दिल्यामुळे सकस आहाराचे सेवन होत नाही. जेष्ठ महिलांनी हिमोग्लोबीन कडे दुर्लक्ष केल्यास रक्ताल्पतेचा धोका निर्माण होवू शकतो. जेष्ठ महिलांनी शरीरातील हिमोग्लोबीनची मात्रा कमी झाल्या पालक भाजीचे सेवन करावे.पालकभाजी मोठया प्रमाणात लोह असल्यामुळे शरीरातील रक्त वाढीस मदत होते.पालकमध्ये व्हिटॅमिन बी १२,फॉलिक अ‍ॅसिड असल्यामुळे लाल पेशींची संख्या झपाटयाने वाढते.हिमोग्लोबीन वाढीसाठी डाळींब व खजूर सुध्दा खाल्यास हिमोग्लोबीन वाढण्यास मदत होते.
हिमोग्लोबीन कारणे
शरीरामधील हिमोग्लोबीन आणि लाल पेशींची मात्रा कमी होण्याची अनेक कारणे आहेत.त्यापैकी शरीरातील आर्यनचे प्रमाण कमी होणे एक कारण आहे.लाल पेशीची संख्या कमी होणे अथवा झपाटयाने नष्ट होने.आजारपणात अथवा अपघातामध्ये जास्त प्रमाणात रक्तस्त्राव झाल्यास अथवा पोटाचे आजार,शरीरातील फोलीक अ‍ॅसिडची कमी व्हिटॅमिन बी १२ च्या कमतरतेमुळे सुध्दा हिमोग्लोबीन कमी होते.
अशी कमतरतेची लक्षणे
शरीरातील हिमोग्लोबीन कमी झाल्यास थकवा जाणवतो.हिमोग्लोबीनच्या कमतरतेमुळे संपूर्ण शरीर पिवळे पडते.हदयाची गती आणि धडधड वाढते.श्वसनासंबंधी आजार उत्पन्न होतात. काही व्यक्तीना हिमोग्लोबीनच्या कमतरतेमुळे चक्कर सुध्दा येते.
जेष्ठ महिलांच्या शरीरात रक्ताची कमी असेल तर आपल्या आहारावर विशेष लक्ष द्यावे. पालक, राई, हिरवे वटाणे, मेथी, कोथिंबीर, पुदिना आणि टमाटर हे आपल्या भोजना मध्ये समाविष्ट करावे.जांभूळ आणि आवळ्याचा रस समान प्रमाणात घेऊन पिण्यामुळे हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वाढते.
डॉ.गजानन गि-हे वैद्यकिय अधिकारी विवेकानंद आश्रम
लेखक
संतोष थोरहाते ,
संतोष थोरहाते ,
"श्रीनिवास" विवेकानंद नगर ,हिवरा आश्रम
मो ९९२३२०९६५८
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा